گفتار اول:
تعريف، تاريخچه و روشهاي تحقيق در روان شناسي اجتماعي
هدف آموزشي کلي:
آشنايي با تعريف و زمينه تاريخي علم روان شناسي اجتماعي و شناخت ويژگيهاي روشهاي تحقيق در اين علم.
هدفهاي آموزشي جزئي:
دانشجويان پس از مطالعه اين فصل بايد بتوانند:
1- يک تعريف ساده و جامع از روان شناسي اجتماعي بيان کنند.
2- لااقل يک الگوي رفتاري را که جامعه در ما نقش زده است مثال بزنند.
3- شباهتها و تفاوتهاي روان شناسي اجتماعي با علومي نظير روان شناسي عمومي، جامعه شناسي و قوم شناسي را توضيح دهند.
4- ويژگيها و هدفهاي روش علمي را توضيح دهند.
5- مشخصات، مزايا و معايب روشهاي مختلف تحقيق در روان شناسي اجتماعي نظير تحقيق آرشيوي، تحقيق زمينه يابي، تحقيق ميداني و تحقيق آزمايشگاهي را بيان کنند.
6- محاسن، معايب و موارد کاربرد روشهاي تحقيق ذکر شده در اين فصل را با يکديگر مقايسه کنند.
روان شناسي اجتماعي چيست؟
تعريف اتوکلاين برگ از روان شناسي اجتماعي:
روان شـنـاسـي اجتـماعــي عــلـم مطــالعــه رفتار فرد در وضع گروهي است.
تعريف آلپورت از روان شناسي اجتماعي :
با جزئي استثنائات، روان شناسي اجتماعي رشته خود را کوششي مي دانند براي فهم و تبيين اين مطالب که افکار، احساسات يا رفتار افراد چگونه تحت تاثير حضور واقعي، تصوري يا تلويحي ديگران قرار مي گيرد.
ارائه تعريفي ديگر:
روان شناسي اجتماعي به عنوان علم مطالعه رفتار متقابل بين انسانها يا علم مطالعه تعامل انسانها شناخته مي شود.
تفاوت روان شناسي اجتماعي با جامعه شناسي:
نــظر جامعــه شناس به عوامل اجتماعي رفتار گروهي معطوف است.
روان شناسي اجتماعي به اثرات گروه بر روي فرد توجه خاص دارد.
تفاوت روان شناسي اجتماعي با قوم شناسي:
روان شناسي اجتماعي علمي تر از قوم شناسي است چرا که در آن از روش علمي و تحقيقات کنترل شده آزمايشگاهي بيشتر استفاده مي شود.
قوم شناسي عمدتاً جنبه توصيفي دارد.
تفاوت روان شناسي اجتماعي با روان شناسي عمومي:
متخصصان روان شناسي اجتماعي به اجتماعي ترين پديده ها و رفتارها مي پردازند. متخصصان روان شناسي عمومي به پديده هايي توجه دارند که کمتر از پديده هاي ديگر، اجتماعي هستند.
روشهاي تحقيق (روان شناسي اجتماعي )
ويژگي هاي روش علمي:
1- طرح يک سوال جهت بيان مسئله مورد نظر
2- تدوين فرضيه به صورت بيان جمله اثباتي
3- جمع آوري اطلاعات
4- تجزيه و تحليل اطلاعات
5- نتيجه گيري
الف - تحقيق آرشيوي:
جمع آوري اطلاعات با استفاده از آرشيوها و بايگاني ها
تجزيه و تحليل اطلاعات در زمينه هاي مربوط به گذشته
مزايا و معايب تحقيق آرشيوي:
مزايا:
غير عکس العملي بودن
عطف به ماسبق بودن
امکان تحقيق رويدادها در طي دوره هاي مختلف
معايب:
عدم دسترسي به منابع موجود
پرخرج و دشوار بودن تحليل داده ها
لزوم دقت در نمونه گيري مناسب از اطلاعات
وجود اطالعات ضد و نقيض در يک مورد
ب- تحقيق زمينه يابي:
مبتني است بر نظر خواهي از افراد و گروهها در زمينه هاي گوناگون
شامل پرسيدن :
الف - شفاهي ( مصاحبه )
ب - کتبي ( پرسشنامه )
مزايا و معايب تحقيق زمينه يابي :
مزايا:
به دست آوردن اطلاعات دقيق درباره يک جمعيت
امکان پيش بيني هاي دقيق در مورد نتايج رويدادها
معايب :
خطاي حاصل از نمونه گيري
نياز به پرسنل کارآزموده و ماهر
عکس العملي بودن
پ- تحقيق ميداني:
زندگي موقتي محقق در موقعيت مورد تحقيق و مشاهده طبيعي موضوع مورد نظر و نيز استفاده از ابزارهاي ديگر مثل پرسشنامه
عميق تر از تحقيق زمينه يابي است
مزايا و معايب تحقيق ميداني:
مزايا:
قابليت تعميم داده هاي بدست آمده به دليل کسب از محيط طبيعي
امکان استخراج فرضيه ها و آزمايش آنها
معايب:
احتمال رسيدن به رابطه علت و معلولي بين پديده ها قطعي نيست
حضور محقق در جامعه ممکن است در روند طبيعي زندگي آن جامعه اختلال يا تغييري ايجاد کند.
پرخرج بودن
ت – آزمايش طبيعي:
بررسي و مطالعه يک رويداد طبيعي و متغيرهاي مربوط به اين قبيل رويدادها.
دستکاري متغير در اختيار آزمايشگر نيست.
مزايا و معايب آزمايش طبيعي:
مزايا:
مانند تحقيق آزمايشگاهي، در اين روش نيز رابطه علت و معلولي به دست مي آيد.
نتايج بدست آمده قابليت تعميم فراواني به محيطهاي طبيعي دارد.
وجود متغيرهاي قوي است که تاثيرات قوي بر آزمودنيها دارد و امکان ايجاد آن در محيط آزمايشگاه ميسر نيست.
معايب:
به دليل ناگهاني بودن وقوع رويدادهاي طبيعي سرعت عمل محقق بسيار ضروري است.
دخالت محقق در صحنه حادثه ممکن است موجب مخدوش شدن نتايج شود.
ث – آزمايش ميداني:
طرح تحقيق و متغيرها توسط آزمايشگر تعيين و اجرا مي شود.
زمينه انجام تحقيق، يک زمينه واقعي است
مزايا و معايب آزمايش ميداني :
مزايا:
به علت واقعي بودن محيط آزمايش رابطه علت و معلولي به دست مي آيد.
به علت واقعي بودن محيـط آزمايش قدرت تعميم يافته ها به موقعيت هاي مشابه زياد است سنجش فرضيه در آن امکان پذير است
معايب:
نياز به کسب اجازه از موسسات مورد تحقيق
کليه ي پيش بيني هاي لازم درباره اثرات متغيرها بايد بررسي شود
دشوار بودن کنترل متغيرهاي جانبي
به دليل لزوم نگهداشتن اهداف واقعي آزمايش ممکن است سوء ظن يا مشکلاتي در آزمودنيها ايجاد شود
ج - تحقيق آزمايشگاهي
اعمال حداکثر کنترل بر متغيرها
توانايي دستکاري متغيرها
انتخاب يک گروه يا گروههاي آزمايشي و گواه و نيز متغيرهاي مستقل و وابسته
مزايا و معايب تحقيق آزمايشگاهي:
مزايا:
نتايج بدست آمده مي تواند صحت فرضيه آزمايشي آزمايشگران را ثابت کند
بررسي اثر متغيرهاي منفرد شده
به دست آوردن رابطه علت و معلولي
امکان آزمون فرضيه هاي مختلف
در صورت نمونه گيري دقيق و دقت در موقعيت آزمايشي قابليت تعميم نتايج تا حدودي بالا مي رود.
معايب:
مصنوعي بودن محيط آزمايشگاه در مقايسه با موقعيت هاي واقعي
اصول اخلاقي مانع از ايجاد شرايط ناراحت کننده جسمي و رواني براي انسان است
مستلزم مهارت ، دانش ، دقت و تجربه فراوان است
ممکن است پرخرج و گران باشد
نظرات شما عزیزان:
rasti roo baneram click kardi
پاسخ:نه ندیدم بد جایی گذاشتی اخه دیگران هم ندیدن
????????: روانشناسی اجتماعی, گفتار اول روانشناسی اجتماعی,